آزادسازی منابع ارزی ایران و آزادی نمازی‌ها

بیان فردا | بازار ارز در حال شکستن رکوردهای تازه است و بالاترین قیمت تاریخ در نهمین روز مهرماه ثبت شد. نرخی بالاتر از 33 هزار تومان. برخی معامله‌گران حتی دلار را به قیمت بیش از 33 هزار و 100 تومان نیز به فروش رساندند تا نشان دهند معامله در این قیمت در حال انجام است. با این حال معادلات در پایان شب تغییر کرد. این سیگنال رسیده به بازار ارز به آزادی دو شهروند ایرانی- آمریکایی باز می‌گشت. به آزادی نمازی‌ها.

 اگر وزیر امور خارجه در زمان آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده، در محدوده 400 میلیون پوند رابطه میان آزادسازی منابع ارزی و آزادی زندانیان دو تابعیتی انگلستان را رد کرد؛ این بار خبرگزاری اصولگرای تسنیم ارتباط میان آزادسازی منابع ارزی ایران در کره جنوبی و آزادی نمازی‌ها را تایید کرد.

تسنیم به نقل از سخنگوی سازمان ملل از آزادی باقر نمازی از زندان خبر داد. در عین حال وکیل سیامک نمازی در گفت‌وگو با رویترز خبر مرخصی موقت موکلش را تأیید کرد.

سیامک نمازی از سال 2015 در زندان به سر می‌برد و به اتهام «همکاری با دولت‌‌های متخاصم» به 10 سال زندان محکوم شد.

«استفان دوجاریک»، سخنگوی سازمان ملل پیش از این در صفحه توئیتر خود نوشته بود که «باقر نمازی» از زندان آزاد شده و ایران را ترک کرده و «سیامک نمازی» نیز آزاد شده (اما همچنان در ایران) است.

اولین واکنش را به این اتفاق، بازار ارز نشان داد. این گونه بود که دلار تا مرز 33 هزار تومان عقب نشست و در برخی ساعات روز حتی در محدوده‌ای کمتر از این رقم نیز معامله شد.  حالا بسیاری از کارشناسان بر این اعتقادند که احتمال توقف نرخ دلار در این محدوده وجود دارد. در صرافی‌های بانکی اما دلار دیروز نیز نسبت به روز شنبه تغییری را تجربه نکرد و معاملات در محدوده 28 هزار و 800 تومان صورت گرفت. البته مساله اینجاست که روند افزایشی قیمت ارز تحت‌تاثیر به بن‌بست رسیدن مذاکرات از یک سو و اعتراضات اخیر، از سوی دیگر رخ داد و در نتیجه از بین رفتن آثار آزادسازی نرخ ارز می‌تواند بار دیگر روندی افزایشی را بر بازار حاکم کند.

پول‌های ایران از کجا آزاد شد؟

خبرهای رسیده به رسانه‌ای که نزدیک به شورای عالی امنیت ملی معرفی می‌شود، حاکی است که طی هفته‌های اخیر مذاکرات فشرده‌ای با وساطت یکی از کشورهای منطقه درباره آزادسازی هم‌زمان زندانیان ایران و آمریکا انجام و میلیاردها دلار از منابع ارزی مسدود شده کشورمان نیز در این چارچوب در شرف آزادسازی است.

«نورنیوز» می‌افزاید:‌ «در حالی که مذاکرات رفع تحریم‌ها به دلیل عدم اتخاذ تصمیم سیاسی از سوی ایالات متحده آمریکا همچنان بدون حصول نتیجه باقی مانده، این کشور مستقل از روند مذاکرات هسته‌ای، در حال پیگیری موضوع آزادی زندانیان خود در ایران و هم‌زمان آزادسازی منابع مسدود شده ارزی کشورمان در کره جنوبی است.»

این خبر اما از سوی تسنیم تکمیل شد. این خبرگزاری اعلام کرد که پول ایران از کره جنوبی آزاد شده است. همان کشوری که در سه سال اخیر بارها با ایران پای میز مذاکره نشست، اما چراغ آمریکا را سبز ندید و در نتیجه از پس لبخندهای دیپلماتیک ترجیح داد همچنان وقت بخرد و نسبت به آزادسازی پول‌ها اقدام نکند. ایران هفت میلیارد دلار پول در کره جنوبی دارد.

 البته این تنها پول بلوکه شده ایران نیست. ایران نزدیک به هشت میلیارد دلار پول بلوکه شده در عراق دارد که بارها خبر آزادسازی آن منتشر شده است اما هیچ گاه ماجرا تمام شده تلقی نشد چرا که عضو هیأت مدیره اتاق بازرگانی ایران و عراق معتقد است تاجران مکانیزم آزادسازی را به رسمیت نشناخته‌اند و در نتیجه وضعیت همچنان بغرنج باقی مانده است. سیدحمید حسینی، درباره سرانجام آزادسازی پول‌های ایران در عراق می‌گوید: این منابع ارزی که ۵ میلیارد دلار است، در بانک TBI عراق تجمیع شده و «باید تاجر ایرانی به نام تاجر عراقی مدارک را ثبت کند؛ تاجر عراقی کالاهای مورد نیاز را خریداری کند و پس از نهایی شدن معامله پول خود را از منابع بانک عراقی بگیرد» ولی چون تاجران به این روش اعتماد ندارند،«این راهکار بلا استفاده مانده است».

 با این حال در خرداد ماه امسال رئیس اتاق مشترک ایران و عراق درباره نحوه اعلام وصول طلب ایران از عراق گفت: «این وجوهی که به ما پرداخت می‌کنند، بر اساس توافقی که کرده‌ایم از راه‌های مختلف استفاده می‌شود. یکی خود وجه است که به نحوی حواله می‌کنند و روش دوم هم از مسیر تهاتر کالایی است. البته نه کالای خود عراق بلکه به این صورت که ما نیاز‌هایی مثل کالای اساسی‌مان را از جا‌های دیگر خرید می‌کنیم و سپس از طریق بانک TBI عراق پولش پرداخت می‌شود. به طور کلی هم برای ما در دسترس و به نحوی است که بانک مرکزی بتواند از آن استفاده کند.»

 هر چه هست ایران حدود هشت میلیارد دلار در عراق پول بلوکه شده دارد و غیر از هفت میلیارد دلاری که از کره جنوبی در شرف آزادسازی است، در کشورهای ترکیه، عمان، ژاپن و حتی هند، مقادیری از پول ایران بلوکه شده است. در خصوص چین نیز البته اختلاف نظرهایی وجود دارد.برخی معتقدند پول ایران در چین مبلغی حدود 20 میلیارد دلار بلوکه شده است، اما برخی دیگر می‌گویند که این منابع در چین نگهداری می‌شود.

 توافق اخیر را باید دومین توافق دولت رئیسی با غرب دانست. اولین توافق با انگلستان حاصل شد. درست در زمانی که نازنین زاغری و آشوری از زندان آزاد می‌شدند، 400 میلیون پوند از منابع ایران آزاد شد و حالا نیز پس از آزادی باقر نمازی و سیامک نمازی، هفت میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران آزاد خواهد شد. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که مذاکرات در وقفه‌ای دو ماهه قرار دارد و برخی از به بن‌بست رسیدن آن سخن می‌گویند. تحریم‌ها به قوت خود باقی است و ایران با مجموعه‌ای از مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند. باید دید دولت رئیسی در دومین سال فعالیت خود قادر است به بخشی از وعده‌های زمین مانده‌اش را جامه عمل بپوشاند و مشکلات اقتصادی و اجتماعی را حل کند؟

 هر چه هست بازار ارز درگیر نوسانی کاهشی است که برخی معامله‌گران آن را کوتاه‌مدت می‌دانند. باید دید در میان مدت و طولانی مدت اقتصاد پذیرای چه اخباری است.

منبع: توسعه ایرانی