دیوار بلند مقابل بخش خصوصی را تخریب کنیم/ اتاق بازرگانی خراسان موفق عمل نکرد

بیان فردا | اشکناز اورعی، از مدیران جوان حوزه صنعت است که علیرغم آنکه دهه چهارم زندگی را پشت سر می‌گذارد، تجربیات زیادی در این حوزه کسب کرده است. او فارغ‌التحصیل مقطع دکتری از دانشگاه کمبریج انگلستان است و از حدود شش سال پیش و پس از اخذ مدرک دکتری از این دانشگاه به ایران بازگشته  و به عنوان مدیرعامل گروه صنعتی و دانش‌بنیان الکتروپژواک فعالیت خود را آغاز کرده است. فعالیتی که به گفته خودش با فراز و نشیب‌ها ومشکلات زیادی همراه بوده اما با تمام این‌ها منجر به افزایش چهاربرابری نیروی انسانی و تولیدات این مجموعه صنعتی شده است.

اورعی که بیش از 100 مقاله علمی و پژوهشی را در ژورنال‌های جهانی به چاپ رسانده و دارای بیش از 10 گواهی ثبت اختراع ملی در کشور است، حالا نامزد دهمین دوره از انتخابات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان خراسان رضوی شده است. اقدامی که خودش دلیل آن را چهار مطالبه بی‌پاسخش از اتاق بازرگانی برای «جوانگرایی»، «تخصص گرایی»، «فرهنگ جانشین پروری» و « تسهیل مشارکت و حضور فعالانه زنان» در این حوزه می‌داند.

متن کامل گفت‌وگو با دکتر اشکناز اورعی در ادامه آمده است:

• چه شد که تصمیم گرفتید وارد اتاق بازرگانی شوید؟

راستش را بخواهید من از حدود شش سال پیش به طور جدی وارد بخش صنعت شدم، البته قبل از آن هم با فضای بخش خصوصی آشنا بودم، اما ورود جدی من به این حوزه از زمانی آغاز شد که مدرک دکتری ام را از دانشگاه کمبریج انگلستان گرفته و به ایران برگشتم و در مقام مدیرعامل گروه صنعتی و دانش‌بنیان الکتروپژواک فعالیتم را آغاز کردم. از همان روزهای نخست با چالش‌های زیادی در این بخش روبه‌رو شدم، چالش‌هایی که بعضا برای برخی وجود نداشت، اما خب شاهد بودم که اکثریت گروه‌های تولیدی و به خصوص گروه‌های تولیدی کوچک مقیاس و کسب و کارها با آن مواجه بودند. ما در تامین انرژی دچار مشکل شدیم، در ترخیص کالا از گمرک با چالش روبه‌رو بودیم، اختصاص ارز برای واردات مواد اولیه به دشواری و هر بار با یک دستورالعمل جدید انجام می‌شد و ده‌ها مشکل دیگر که احتمالا همه فعالان بخش خصوصی با چندین مورد آن مواجه شده‌اند. خب در آنجا من دنبال نماینده‌ای بودم که در پارلمان بخش خصوصی با او دیدار کنم و مشکلاتم را با او در میان بگذارم، صادقانه بگویم که کسی را پیدا نکردم، انگار اصلا گوش شنوایی برای ما و مشکلات ما نبود. به مرور که دایره ارتباطات من با دیگر گروه‌ها نیز بیشتر شد، متوجه شدم که آنها هم مشکلات زیادی از همین دست دارند و در یک کلام نادیده گرفته می‌شوند. خب این برای من آزاردهنده بود، تصمیم گرفتم وارد اتاق شوم تا این دیوار بلند را تا حد توان و وسع خودم کوتاه کنم و خوشبختانه دیگران هم با من همراه شدند.

• یعنی معتقدید که اتاق به وظایف خود عمل نکرده است؟

ببینید، اجازه دهید به این سوال اینطور پاسخ بدهم، یک زمانی ما صحبت از ترک فعل می‌کنیم که اصلا چنین اقدامی حتی مجازات هم دارد، اما یک زمان صحبت از کیفیت انجام یک کار است. اینکه اتاق ترک فعلی را مرتکب شده یا خیر، باید از سوی دستگاه‌های مسئول رسیدگی شود. اما من معتقدم که اتاق می‌توانست و باید بهتر عمل می‌کرد، اما این اتاق رخ نداد.

• اتاق چطور می‌توانست بهتر عمل کند؟

به نظر من رضایتمندی اصلی مهمی در سنجش موفقیت است. قبول دارم که ممکن است هیچگاه رضایتمندی صددرصد ایجاد نشود، اما باید برآیند رضایتمندی سمت و سویی روبه رشد داشته باشد، خب به اذعان عمده فعالان بخش خصوصی این رضایتمندی از اتاق وجود ندارد، پس اتاق موفق نبود. اما چطور می‌توانست موفق عمل کند؟ با دیدی وسیع‌ و همه شمول، من به تک تک پیشکسوتان و اساتید خودم احترام می‌گذارم، اما آیا می‌شود که اتاق را فقط و فقط با تفکر سنتی بازار و با چهره‌هایی یکسان اداره کرد؟ فرض کنید، اتاقی که میانگین سنی اعضای آن بالای 60 است، چگونه می‌توان فعالان بخش خصوصی با میانگین سنی 30 تا 40 سال را نمایندگی کند؟ قطعا نمی‌شود. نمی‌خواهم ذکر مصیبت بخوانم، اما تصور کنید در این اتاق زنان هم نماینده‌ای نداشته باشند، اصلا مگر می‌شود که زنان فعال در بخش خصوصی را نادیده بگیریم؟ متاسفانه دیدیم که در لیست‌های جدید برای دوره دهم انتخابات هم باز همین رویه تکرار شد، لیستی از افراد مسن، تکراری و بدون حضور حتی یک زن! این یعنی تداوم وضع فعلی اتاق و چرخیدن در بر همان پاشنه سابق. برای اینکه اتاق بهتر عمل کند، لازم است به چهار مطالبه جامعه و فعالان بخش خصوصی یعنی «جوانگرایی»، «تخصص گرایی»، «فرهنگ جانشین پروری» و « تسهیل مشارکت و حضور فعالانه زنان» پاسخ دهد.

• یعنی همین چهار موضوع را برای موفقیت اتاق کافی می‌دانید؟

دقت کنید، کافی نیست، اما این چهارمورد لازم است و تا زمانی که به آن توجه نشود، موفقیتی را برای اتاق متصور نخواهم بود. ما در فهرست ائتلاف پیشگامان تحول برای انتخابات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی به این چهار عامل توجه کردیم. حتی اصراری هم بر تکمیل تمام اعضا نکردیم و گفتم اگر کسی به این چهارعامل باور دارد، حالا می‌توانیم باهم برای ورود به لیست یا ائتلاف مذاکره کنیم.

• چه مواردی برای موفقیت اتاق کافی است؟

اگر به موارد لازم توجه کنیم، حالا گام اول را برای موافقیت برداشته‌ایم، مجموع این چهار مطالبه‌ای که من سال‌ها از اتاق مطرح کردم و پاسخی نشنیدم، گام اول در نمایندگی از اکثریت فعالان بخش خصوصی است. حالا اتاقی که خود را نماینده همه بخش خصوصی ببیند، برای تمام این بخش فعالیت می‌کند. شما نگاه کنید ما قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار را داریم، اما چقدر به آن عمل شده است؟ همین قانون تشکیل اتاق‌های بازرگانی را داریم، آیا اتاق از تمام ظرفیت‌های مربوط به خود در همین قانون استفاده کرده است؟ خیر. مجموع این‌ها در کنار هم موفقیت اتاق را رقم خواهد زد. که البته این موفقیت نسبی خواهد بود. در مجموع من معتقدم که اتاق بازرگانی، باید خانه امن فعالان بخش خصوصی باشد.

• برخی معتقدند که فعالیت در بخش خصوصی کار زن‌ها نیست. از طرف دیگر شما حرف‌هایی می‌زنید که به نظر حامی سفت و سخت حضور زنان در این فضا هستید.

اجازه دهید اول به بخش دوم سوالتان پاسخ بدهم، من طرفدار شایستگی و تخصص‌گرایی هستم و به همین دلیل معتقدم جنسیت نباید مانع از حضور افراد فضاهایی مانند همین اتاق بازرگانی شود. اگر زنی توانایی، تخصص  و شایستگی لازم را داشته باشد، چرا نباید وارد اتاق بازرگانی شود؟حالا از همین دریچه هم پاسخ سوال اولتان را می‌دهم که فعالیت در بخش خصوصی جای افرادی است که تخصص و مهارت آن را داشته باشند و این موضوع ارتباطی به جنسیت ندارد.

• باتوجه به اینکه جزو معدود زنان حاضر در انتخابات اتاق بازرگانی هستید، برنامه شما برای زنان فعال در بخش خصوصی چیست؟

برنامه من و در واقع ائتلاف پیشگامان تحول که اتفاقا حاصل روزها و مشورت و نظرخواهی از فعالان اقتصادی است و با مشارکت کارشناسان اقتصادی هم نوشته شده است، در درجه اول برای تمام فعالان بخش خصوصی است، همانطور که گفتم من می‌خواهم اتاق بازرگانی، خانه امن فعالان این بخش باشد. در برنامه من از ظرفیت تمام گروه‌ها و اقشار استفاده خواهیم کرد. کمیسیون‌هایی را با حضور زنان تشکیل خواهیم داد و همینطور کمیسیون‌های جداگانه‌ای با حضور پیشکسوتان و جوانان ایجاد خواهیم کرد. شاید اینطور بهتر باشد که بگویم من می‌خواهم و برایش برنامه دارم که در دوره بعدی انتخابات کسی که خود را شایسته و توانمند برای حضور در این اتاق می‌داند بدون ترس و نگرانی قدرت حضور در این عرصه را داشته باشد.

• کلیات برنامه شما برای حضور در اتاق بازرگانی خراسان رضوی چیست؟

این برنامه به طور مفصل در شبکه‌های اجتماعی من منتشر شده است. اما اگر بخواهم به طور خلاصه به آن اشاره کنم، توجه به تمام ظرفیت‌های اتاق و افزایش قدرت تصمیم‌‌سازی اتاق در سه قوه، تقویت شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، ارتقاء کمی و کیفی اتاق‌های مشترک میان ایران و کشورهای جهان و ... ، ارتقا جایگاه بخش خصوصی و حمایت از ایجاد و رشد تشکل‌های اقتصادی، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان تخصصی و تامین انرژی بنگاه‌های اقتصادی، افزایش ارتباط با مجامع علمی و دانشگاهی، مطالبه‌گری از مسئولان برای بخش خصوصی و ... است.

• و سوال آخر اینکه در این انتخابات بیشتر از همه روی رای چه بخشی حساب کرده‌اید؟

روی رای فعالان بخش خصوصی اعم از زنان، جوانان، پیشکسوتان و ... حساب کرده‌ام، من می‌خواهم نماینده تمام بخش خصوصی باشم و در عین حال طبیعی است که به واسطه زن بودن و جوان بودن، جنس مطالبات و چالش‌های فعالان این اقشار را بیشتر از سایر اقشار درک می‌کنم.

انتهای پیام